In gesprek met Sander Smeding – Kunming Anthura

In 2006 opent Anthura een productielocatie van anthurium potplanten in China. Kunming Anthura Horticulture Ltd. is gevestigd in Songming, vlakbij Kunming. In 2008 verhuist Sander Smeding, managing director, naar China om daar het bedrijf te leiden en verder uit te bouwen. Hij start met een groep van ongeveer 60 medewerkers en een kas voor de opkweek van anthurium uitgangsmateriaal voor de verkoop op de lokale markt. In de jaren daarna groeit het bedrijf en wordt er, in verschillende fasen, een groot weefselkweeklaboratorium gebouwd en in gebruik genomen. Inmiddels produceert het bedrijf niet alleen voor China, maar ook voor Europa. Tegenwoordig woont Sander weer in Nederland en reist hij, tot de coronapandemie, maandelijks naar China.

Waarom is Anthura gevestigd in China?
China kent een grote thuismarkt die groeiend is. Met lokale productie borgen we de kwaliteit van plantmateriaal en verkleinen we de afstand tot de afzetmarkt. De grootte van de markt is te vergelijken met die van Europa.

Kan jij in hoofdlijnen toelichten tegen welke achtergrond wij normaliter (voor corona) opereren in China?
In China is de overheid overal aanwezig en heeft een allesbepalende stem in de ontwikkelingen van het land. Je moet als bedrijf zorgen voor een goede communicatie met lokale overheden. Lokale overheidsbeslissingen kunnen namelijk een enorme impact hebben op het bedrijf. Het is de kunst om die beslissingen in het voordeel van de ontwikkeling van het bedrijf te laten werken. Op lokaal niveau ervaren wij medewerking, bijvoorbeeld bij het vergroten van de capaciteit bij nutsvoorzieningen.

Hoewel het niet altijd makkelijk onderhandelen is, zijn de meeste mensen oplossingsgericht. Dat zie je aan de ontwikkelingen in en van het hele land. Toen wij begonnen was het gebied waar wij gevestigd zijn onderontwikkeld. In de afgelopen 15 jaar zijn hier snelwegen, een nieuw vliegveld en een hogesnelheidslijn aangelegd. Er wordt momenteel gebouwd aan een grotere elektriciteitscapaciteit, namelijk een gebied dat wordt aangesloten op gas en de eerste tekeningen voor een metroverbinding tussen Kunming en Songming (60km) zijn al gemaakt.
Voor de dagelijkse bedrijfsvoering ben je daarentegen meer op jezelf aangewezen. Je kan bijvoorbeeld minder goed gebruik maken van snelle leveringen of de service van leveranciers. Dit komt deels door de geografische beperking en deels omdat bepaalde technieken en/of materialen die wij toepassen en/of nodig hebben nog niet beschikbaar zijn in China. Bovendien is service verlenen nieuw voor Chinese bedrijven. Door grote(re) voorraden aan te houden op het gebied van productiemiddelen en reserve-onderdelen en door een relatief grote eigen technische dienst weten we dit op te vangen. Door dit goed op orde te hebben ben je uiteindelijk onafhankelijk en ook flexibeler.

Wat gebeurde er in China eind 2019/begin 2020?
De eerste berichten over Wuhan bereikten ons al eind december 2019, terwijl Kunming ongeveer duizend kilometer ten zuidwesten van Wuhan ligt. In januari 2020 werd duidelijk dat het probleem groot was en dat het een zeer besmettelijk virus betrof, namelijk COVID-19. Het werd Chinees Nieuwjaar en de mensen waren al gaan reizen door het hele land, terug naar hun geboortestreek of op vakantie. Dat was de accelerator van de verspreiding en iedereen realiseerde zich dat dit een groot probleem zou worden. Veel steden en gebieden gingen in een strenge lockdown vanwege corona-uitbraken. Vlakbij ons bedrijf gingen ook dorpen in lockdown, niet eens altijd omdat daar corona geconstateerd was, maar uit voorzorg of zelfs uit angst. Het gevolg was wel dat heel veel van onze medewerkers ineens niet meer op het werk konden komen.

Hoe hebben jullie tot op heden de corona pandemie aangepakt, zodat alles zoveel mogelijk kon blijven draaien?
Het was continu schakelen: met de lokale autoriteiten, met logistieke partijen, met werkschema’s die aangepast moesten worden en met medewerkers, die maximaal gingen overwerken. Een aantal medewerkers bleven overnachten op het bedrijf, voor het geval wij ook in lockdown zouden moeten gaan. Op die manier zouden wij te allen tijde de kassen en het lab draaiende kunnen houden.We gingen over op noodplannen, met het afschalen van alle niet-urgente werkzaamheden, stonden in permanent contact met de dorpshoofden en andere overheidsinstanties om te zorgen dat we door konden draaien op een verantwoorde en veilige manier.

Daarnaast was het internationaal transport ook een drama. We hebben diverse vluchten per week met weefselkweek richting Duitsland. Veel vluchten vielen op het laatste moment uit. Er waren situaties waarbij de planten op de laadplatforms van het vliegveld stonden en daar door annulering van de vlucht dan maar per vrachtwagen naar een vliegveld 1.000 kilometer verderop gebracht moesten worden om dan daar een vlucht te halen. Er zijn gevallen geweest waarbij de dozen op passagiersstoelen vervoerd werden omdat er nagenoeg geen vliegtuig de lucht inging.
De Chinezen kunnen, mede door hun recente geschiedenis, goed met veranderende situaties omgaan. Dat helpt wel enorm in dit soort situaties. De bereidheid om alles te geven, om zo goed en zo kwaad als het ging de boel draaiende te houden, was enorm. Daar zijn we positief door verrast en nog steeds enorm van onder de indruk.

Er vond in die tijd ook intensief ‘corona overleg’ plaats tussen de vestigingen in Nederland, Noord-Macedonië en China. Door die overleggen waren we in staat snel te schakelen en probeerden we de situatie steeds een stap voor te blijven.

Hoe gaat het nu?
Halverwege vorig jaar kwam er wat meer rust. In China was de coronapandemie onder controle en klanten begonnen weer in hun normale ritme te komen. Het vertrouwen kwam weer terug en de lokale markt herstelde zich.

De angst laaide echter weer op toen er eind 2020 weer lokale coronahaarden ontstonden, die eigenlijk allemaal te herleiden waren naar inkomende reizigers. China heeft een heel streng inreisbeleid, met een verplichte quarantaine van 14 dagen en daarna voor diverse provincies nog eens 7 dagen thuisquarantaine. Dit wordt streng gecontroleerd. Daarnaast gaan lokale haarden direct in een strenge lockdown tot het weer onder controle is. Tot nu toe werkt die aanpak goed.

Die quarantaine eisen dwingen ons wel om anders te werken. We kunnen minder vaak reizen naar China en als we reizen is dat voor een langere tijd. Met videobellen is een groot deel op te vangen, maar niet alles. Bij een fysiek bezoek met verse blik worden altijd zaken waargenomen die je niet zomaar ziet als je er dag in dag uit loopt. Dat is niet met een video op te vangen. Daarom zoeken we continu naar oplossingen. Al met al zijn we tevreden met hoe het nu loopt.

Wat hebben jullie van de hele situatie geleerd?
De voelsprieten zijn gevoeliger geworden en staan nu altijd uit. Internationale ontwikkelingen volgen we nog beter en we kijken met een andere blik, omdat een incident ergens in de wereld toch heel snel gevolgen kan hebben voor onze dagelijkse bedrijfsvoering.

Verder is onze grote voorraad een zegen gebleken, waardoor we hier nog meer waarde aan hechten. We hebben nog meer vertrouwen gekregen in onze flexibiliteit en veerkracht. Het is ten slotte ook heel fijn om te ervaren hoe betrokken en loyaal onze medewerkers zijn, want zonder hun inzet zou de situatie nu heel anders zijn.

Welke ontwikkelingen zijn er op het gebied van de productie?
In Kunming is ook overgeschakeld naar Unoform. Aangezien wij nog geen verregaande automatisering hebben, konden wij geleidelijker omschakelen dan in Nederland. Inmiddels is dat project afgerond.

Verder was het een grote stap om volledig over te gaan op CupGrade verpakking in het laboratorium. Ook dat is inmiddels gerealiseerd en wordt ook uitgeleverd aan klanten in China. Die waren gewend om weefselkweekplanten te ontvangen in de glazen flessen die in de lokale labs gebruikt worden. Maar als ze éénmaal het voordeel van de CupGrade ervaren, dan accepteren ze ook heel snel de nieuwe verpakkingswijze.

In april hebben jullie deelgenomen aan de Hortiflorexpo IPM Shanghai. Hoe is het op deze beurs gegaan / Wat heeft deze beurs jullie gebracht?
Het is bijzonder om weer op een beurs met veel bezoekers te staan. De beurs in Shanghai is vooral een mooi moment om iedereen weer te ontmoeten en de laatste ontwikkelingen te delen, zowel van teler naar ons als andersom. Twee jaar geleden heel normaal, maar deze keer toch echt bijzonder.

Je ziet hier ook steeds meer vraag komen vanuit de markt, vanaf het einde van de keten. Zo waren er bloemisten die bij het zien van onze nieuwe rassen gelijk hun leverancier belden voor beschikbaarheid. Die communicatie in de keten is enorm belangrijk om de toekomstige vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen.

Waar richten jullie je nu op in China?
De markt ervaart dat wij specialist zijn in beide productgroepen: anthurium en orchidee. Bij anthurium en phalaenopsis potplanten hebben we een brede klantenkring die we nog steeds uitbouwen.

Ook de markt voor snijanthurium is verbeterd. De betere prijsvorming genereert ook vraag naar uitgangsmateriaal. Daarbij is het belangrijk om een compleet assortiment te kunnen aanbieden, inclusief teelttechnische ondersteuning en trainingsprogramma’s voor de klant.

Die trainingsprogramma’s zijn hier heel belangrijk. Vaak gaat het om compleet nieuwe projecten waar geen teeltervaring is. Door ons eigen trainingscentrum in Kunming kunnen wij, zelfs nog voor een project echt start, al mensen opleiden. Dat zorgt ervoor dat beginnersfouten meestal voorkomen worden wanneer de teelt eenmaal aanvangt en dat bespaart de klant een hoop ellende.
In de potplantenmarkt zie je een beweging naar kleinere potmaten en in de logistieke keten wordt online verkoop steeds belangrijker. In China is online verkoop wel onderhevig aan enorme prijscompetitie: consumenten kopen heel veel online, maar de prijs is veelal doorslaggevend. Dit komt omdat men helaas gewend is aan het ontvangen van een product van slechte kwalitei.t. Het vertrouwen om meer uit te geven voor een betere kwaliteit is er niet. Dat geldt ook voor bloemen en planten die online aangeschaft worden. De uitdaging is om dat vertrouwen op te bouwen.

Wat organiseren jullie voor jullie klanten op het bedrijf?
We zijn in 2018 begonnen met een klantevenement op ons bedrijf. Wegens succes is dit in 2020 nogmaals georganiseerd en staat de volgende gepland in 2022. Klanten uit het hele land komen dan naar Kunming voor een intensief programma, dat ongeveer anderhalve dag in beslag neemt.

In week 34 houden we daarnaast de Kunming Anthura open dagen. Onze showkas staat dan vol met de nieuwste rassen en nieuwe concepten.

Hoe zie jij de toekomst van Anthura Kunming en wat zijn hierbij de uitdagingen?
China is een enorm grote markt die volop in ontwikkeling is. De markt groeit en vergroening is een speerpunt van de nationale overheid, bijvoorbeeld door de aanleg van agriparken waar consumenten in hun vrije tijd kunnen genieten van bloemen en planten.

Maar er zijn ook zeker uitdagingen en risico’s. Zo is het nog steeds slecht gesteld met naleving en handhaving van intellectueel eigendom en kwekersrecht. Het is daarom nog steeds onmogelijk om een markt voor bijvoorbeeld een nieuw ras rustig op te bouwen. Die tijd wordt ons niet gegund, omdat binnen de kortste keren illegaal plantmateriaal op de markt komt.

Waar ben jij het meest trots op?
Het meest trots ben ik op het feit dat we met een team van betrokken medewerkers dit bedrijf hebben gebouwd tot wat het nu is. Ook in moeilijke tijden zijn we in staat om te blijven functioneren op een niveau waarbij onze klanten er niet of nauwelijks hinder van ondervinden. Binnen de nationale grenzen zijn wij in staat om met de lokale onzekerheden en wispelturigheid om te gaan en realiseren tegelijkertijd een stabiele onderneming.

China is een interessante markt. Ondernemerschap wordt beloond, mits je beslagen ten ijs komt. De Chinese markt doe je er niet zomaar even bij, daarvoor is dit land en deze markt veel te ingewikkeld.

Wij kijken in ieder geval met veel vertrouwen naar de toekomst, maar hebben er vooral ook heel veel zin in!