Wilgotność w uprawie falenopsis i anturium

Oprócz temperatury i światła kolejnym bardzo istotnym czynnikiem środowiskowym dla rozwoju roślin jest wilgotność. W niniejszym artykule omówimy znaczenie wilgotności oraz jej wpływ na rośliny.

Wilgotność podczas uprawy
Wilgotność wpływa na wzrost uprawy, zwłaszcza w wyniku wpływu na całość powierzchni liścia oraz na fotosyntezę. Powierzchnia liścia oraz dobra wymiana CO2 za pomocą aparatów szparkowych jest bardzo ważna dla procesu fotosyntezy. Wilgotność natomiast wpływa na obydwa czynniki. W przypadku deficytu wilgoci wynoszącego 5-10 g/m3 wpływ na wymianę CO2 okazuje się kluczowy. Nie mniej jednak w przypadku mniejszego deficytu wilgotności adaptacja powierzchni liścia jest decydująca. Obszar liści ulega zmianie pod wpływem wilgoci, w wyniku kształtowania się liści oraz rozciągania ścian komórkowych. Nie od razu można zauważyć  tę zmianę w uprawie, ponieważ proces odbywa się dosyć wolno.

Liczba aparatów szparkowych jednej rośliny może wahać się od 60 do 1000 jednostek na mm2. Zależy to głównie od uprawy, wieku oraz powierzchni liścia, a także od warunków wzrostu. Jeśli uprawa cechuje się dużą liczbą aparatów szparkowych, są one zazwyczaj mniejsze. Jeśli aparatów jest mniej, mogą być większych rozmiarów. Aparaty szparkowe znajdują się na wierzchniej części liścia, ale w znacznie większej ilości na części spodniej. Wszelkie uprawy mogą charakteryzować się większą liczbą aparatów szparkowych na milimetr kwadratowy, jeśli wilgotność jest wysoka, a sam rozmiar aparatów jest większy o ok. 30% . W konsekwencji całkowita powierzchnia aparatów szparkowych na milimetr sześcienny liścia znacznie wzrasta. Uprawa zachowuje się zależnie od panujących warunków, dlatego też parowanie zostaje utrudnione w wyniku zwiększonej powierzchni szparek na liściu.

Większa wilgotność sprawia, że wzrost staje się bardziej aktywny, pąki dłuższe, a liście większe w niektórych przypadkach. W sytuacji podwyższonej wilgotności łodyga główna doświadcza rozciągnięcia, a roślina wydaje więcej pąków i ogonków liściowych. Elongacja komórek, a co za tym idzie wydłużenie całej uprawy, zależy od  stanu napięcia ścian komórkowych (Turgor). W przypadku niskiej wilgotności parowanie jest bardziej intensywne, a stan napięcia ścian komórkowych uprawy względnie niski. To może lekko spowolnić elongację komórek. W warunkach mało intensywnego parowania (niskie promieniowanie, wysoka wilgotność) napięcie ścian komórkowych jest raczej większe i może dojść do rozciągnięcia. Dlatego też wpływ wilgotności na rozciągliwość najlepiej widać w warunkach słabego oświetlenia.

Wpływ na rozciągliwość liścia zależy od każdej uprawy. Roślina wydaje dłuższe, ale także cieńsze liście, głównie z uwagi na zwiększoną elongację ścian komórkowych. Liść produkuje mniej więcej taką samą liczbę komórek. Dzięki wyższej wilgotności komórki liściowe będą wydłużać się mniej niż pąki i ogonki liściowe. Zaowocuje to lekko rozciągniętą, bujną uprawą.

W przypadku dużej wilgotności zachodzi łatwiejsze kiełkowanie pączków pachwinowych wielu roślin. Najprawdopodobniej pączki pachwinowe otrzymują więcej hormonów pod wpływem korzeni, które stymulują kiełkowanie. Rośliny doniczkowe stają się pełniejsze, a tym samym wyglądają bardziej atrakcyjnie. W przypadku falenopsis ten czynnik odgrywa dużą rolę w fazie indukcji łodyg.

Często porusza się kwestię wilgotności w formie wartości względnej, takiej jak wilgotność względna (w.w.) lub deficyt wilgotności. Wilgotność względna to wartość wilgoci w powietrzu, wyrażona procentowo w stosunku do wartości maksymalnej. Deficyt wilgotności natomiast to wartość wyrażona w gramach na metr sześcienny powietrza i dotyczy wartości wilgotności, którą powietrze jest w stanie zatrzymać powyżej maksymalnego parametru.

Sam poziom wilgotności nie odkrywa nam zbyt wiele, bez względu na to czy wyrażony jest jako wilgotność względna, czy deficyt wilgotności. Ważniejszą kwestią jest odwadnianie. W żargonie specjalistycznym to zjawisko nazywane jest także „aktywnym klimatem”. To właśnie ten aktywny klimat sprawia, że łatwo dochodzi do parowania, ponieważ wilgoć jest nieustannie drenowana i wydalana z klimatu szklarni. Nawet w przypadku wysokiej wilgotności względnej i niskiego deficytu wilgotności bardzo aktywny klimat może decydować o wydalaniu wilgoci, dzięki któremu roślina traci dużo wody.

Konwekcja
Duże znaczenie w omawianej kwestii posiada także konwekcja. Konwekcja oznacza energię przekazywaną pomiędzy rośliną a powietrzem szklarni. Jeśli roślina jest chłodniejsza, dochodzi do dostarczania energii. Jest to konieczne do parowania bez naświetlania. Przekazywanie energii nie mogłoby się odbywać bez ruchu powietrza. Owy ruch wynika z unoszenia się ciepłego powietrza. Powietrze podgrzewane jest przez przewody, promieniowanie słoneczne lub oświetlenie. Powyższa metoda ruchu powietrza może przyspieszyć wydalanie wilgotnego powietrza, ale także osuszanie powietrza szklarnianego wokół rośliny za pomocą mieszania wilgotnego powietrza z tym mniej wilgotnym, co ułatwia uwalnianie wilgoci. W ten sposób osiąga się wyższy poziom wilgoci. To z kolei jest bardzo korzystne dla klimatu.

Entalpia
Wilgotne powietrze zawiera więcej energii niż suche. Omawiane zjawisko nazywamy entalpią powietrza. Podczas odparowywania wilgoci wykorzystywana energia jest „magazynowana” w powietrzu. Zostaje ona ponownie uwolniona podczas skraplania wilgoci, jednak może także ulec wywietrzeniu. Jeżeli wilgotne powietrze szklarniowe wentylowane jest z zewnątrz, większa część energii ulega wymianie zewnętrznej niż w przypadku suchego powietrza szklarniowego. Z uwagi na powyższe potrzeba mniej wentylacji, by pozwolić na obniżenie się temperatury. Jeśli w szklarni podtrzymywana jest wyższa wilgotność, temperatura wewnątrz będzie bardziej stabilna.

Nie ulega wątpliwości, iż poprawna wilgotność wywiera bardzo duży wpływ na roślinę. Jeżeli mają Państwo dodatkowe pytania lub jeśli życzą sobie Pastwo otrzymać więcej informacji na ten lub inny temat związany z hodowlą, prosimy o kontakt z Anthura. Bardziej szczegółowe informacje na temat wilgotności przy uprawie anturium lub falenopsis zawarte są w innych artykułach z naszej strony internetowej.

 

Anthura nie ponoszą odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody bezpośrednie lub pośrednie, wynikające z zastosowania udzielonych porad dotyczących uprawy.

Opcjonalnie (w zależności od artykułu)

  • Hodowca jest zawsze odpowiedzialny za zapoznanie się z etykietą środka ochrony roślin.
  • Udostępniane informacje na temat uprawy są dostosowane do uprawy na terenie Holandii.